Wat is een krachtige mindset? En waarom is het belangrijk?

Wat is een krachtige mindset? En waarom is het belangrijk? Iedereen kent wel iemand met een krachtige mindset in zijn of haar directe omgeving. Hij staat sterk in zijn schoenen, is altijd positief gestemd, weet wat hij wil en kan, kent zijn persoonlijke uitdagingen, en durft open en eerlijk te communiceren. Deze mensen zijn vaak goed in staat om om te gaan met de dagelijkse uitdagingen van het leven. Maar hoe kom je daar nu eigenlijk? In dit artikel lees en leer je meer over de mindset basics: Wat is mindset nu bijvoorbeeld, welke verschillende soorten mindsets zijn er? Wat maakt een krachtige mindset? En waarom is het belangrijk in het leven? 

Wat betekent mindset?

Mindset is vandaag de dag een ‘hot topic’. Veel mensen spreken erover, en dat maakt dat er ook veel definities in de omloop zijn. Google maar eens op: ‘Definitie mindset’ en je krijgt oneindig veel zoektermen. In de kern zul je de volgende sleutelwoorden terugvinden: overtuigingen, mentale instelling, manier van denken, kijk op jezelf en andere, gedachtes, percepties, keuzes die je maakt.

Het blog van mindsetters (aanrader om te bekijken) heeft verschillende bronnen gecombineerd en kwam tot de volgende allesomvattende definitie van het woord mindset:

”Mindset is de verzameling van gedachten en overtuigingen die de instelling, gewoonte, of mentale houding vormen die iemands interpretaties en reacties op gebeurtenissen, omstandigheden en situaties vooraf bepalen’’

Vanuit mijn eigen visie noem ik dit samen onze mentale gewoonte: dé mindset waarmee wij vanuit gewoonte het leven benaderen. Het zit namelijk zo: hoe wij situaties benaderen, uitdagingen aangaan, en beslissingen maken wordt iedere dag weer opnieuw beslist door onze eigen overtuigingen en denkwijze. Deze sturen vervolgens ons gedrag weer aan. Dat maakt de selffulfilling prophecy ook zo sterk: wanneer jij gelooft dat je iets wel of niet kan, zul je daar ook naar handelen en gedragen. Wat je aandacht geeft groeit.

“Of je denkt dat je het kunt, of dat je het niet kunt – je hebt altijd gelijk.” – Henry Ford 

Groeimindset versus vaste mindset.

Carol S. Dweck, professor psychologie aan Stanford-universiteit heeft veel onderzoek gedaan naar motivatie en de groeimentaliteit van de mens. In haar boek “Mindset: The New Psychology of Success” beschrijft Dweck hoe de overtuigingen die mensen hebben over hun eigen capaciteiten en intelligentie hun gedrag, succes en leerervaringen beïnvloeden. Dit werd de mindset-theorie genoemd. Dweck beschrijft twee soorten mindset die mensen kan hebben volgens haar onderzoek:

Vaste mindset (fixed mindset): 

Mensen met een vaste mindset geloven dat talenten en vaardigheden vaststaan en niet significant kunnen worden ontwikkelen. Ze zien falen als een teken van incompetentie. Volgens Dweck leidt deze manier van denken tot het vermijden van uitdagingen. 

Kenmerken van een vaste mindset:

• • Vermijden uitdagingen vanuit angst om te falen

• • Geven snel op bij obstakels en tegenslagen (waarom overkomt mij dit?)

• • Zien inspanning als nutteloos 

• • Voelen zich bedreigd door het succes van naaste

• • Streven naar het behouden van de schijn van slimheid of competentie (in plaats van groeien, ontwikkelen, of aangeven dat er behoefte is naar meer kennis)

• • Richten zich vooral op directe resultaten.

Groeimindset (growth mindset): 

Mensen met een groeimindset geloven dat zij door inspanning, leren en doorzettingsvermogen kunnen groeien en zichzelf verbeteren. Ze zien uitdagingen als kansen voor persoonlijke groei. Een groeimindset bevordert dan ook je persoonlijke motivatie, doorzettingsvermogen en veerkracht. Volgens Dweck gaan deze mensen uitdagen graag met beide handen aan. 

Kenmerken van een groeimindset:

• • Zien uitdagingen als kansen om te leren en te groeien

• • Volharden ondanks obstakels en tegenslagen

• • Zien inspanning als een stap richting ontwikkeling

• • Leren van kritiek en gebruiken deze constructief

• • Zien en vinden inspiratie in het succes van andere

• • Hebben een intrinsieke motivatie om zichzelf te ontwikkelen.

Zie hier een mooie samenvatting over dit onderwerp: 

Vraag: Als jij open, eerlijk en kritisch naar jezelf kijkt: waar zou jij jezelf nu onderschalen? En waarom? Wat maakt dat jij jezelf beschouwt als iemand met een groeimindset of een vaste mindset? En waar zou jij graag naartoe willen gaan in de toekomst?

Side note: Je mindset is niet jouw waarheid; maar slechts een overtuiging die je over jezelf hebt. Als jij gelooft dat je op een andere manier naar het leven kunt kijken, dán kan je dat ook. Jij bezit de kracht om jezelf te trainen om op een bepaalde manier naar uitdagingen en het leven te kijken. De vraag is: welke mindset wil jij hebben? En wat houdt jou op dit moment nog tegen om deze stap te zetten? 

Wat is een krachtige mindset?

Een krachtige mindset is een mentale houding die wordt gekenmerkt door veerkracht, optimisme, en een sterke innerlijke drive om uitdagingen te overwinnen. Mensen met een krachtige mindset beschikken over de capaciteit om negatieve situaties om te buigen en te zien als kansen voor groei. Ze nemen regie en verantwoordelijk voor hun eigen emoties, gedachtes, overtuigingen en percepties. Deze sturen ze proactief aan. Ze richten zich op het maken van de meest helpende keuzes, die passend zijn voor de geldende omstandigheden waarin ze verkeren. Mensen met een krachtige mindset zijn flexibel en geloven in hun eigen vermogen om te leren en te verbeteren. Ze laten zich daarbij niet ontmoedigen door obstakels of kritiek. 

”De mens beslist over zijn bestaan, en kiest wat hij op ieder volgend moment zal worden. Ongeacht de omstandigheden” – Viktor Frankl.

Verantwoordelijkheid nemen voor de uitkomsten van je eigen leven: wat je denkt en je overtuigingen.

Mensen met een krachtige mindset nemen de verantwoordelijkheid voor hun eigen denkpatronen. Ze onderzoeken eigen overheersende gedachtes en overtuigingen, en vervangen deze voor nieuwe helpende gedachtes en overtuigingen. Zij realiseren zich dat het verhaal dat ze zichzelf vertellen uiteindelijk bepaald hoe zij zich gedragen, en welke perceptie zij hebben van de wereld. Jij bepaald welke versie je van jezelf wilt verder ontwikkelen, en welke gedachtes en overtuigingen jij over jezelf wilt geloven. Het zijn de dagelijkse kleine keuzes. 

Het boek ‘As A Man Thinketh’ van James Allen zich op de kracht van gedachten en hoe deze ons leven beïnvloeden. Het centrale idee is dat je gedachte je realiteit vormen: jij bent het resultaat van wat je denkt. Alles wat je denkt, manifesteert zich in je leven. Positieve gedachten leiden tot constructieve acties en resultaten, terwijl negatieve gedachten ons afleiden en een ander pad op sturen. Herkenbaar? Dat bepaalde situaties je sneller triggeren richting een negatief denkpatroon, en jij daardoor vervolgens op een bepaalde manier handelt? 

Als jij je denkpatroon leert veranderen, dan kan dat ook leiden tot veranderingen in het waarnemen van je directe omgeving. Je externe omstandigheden reflecteren namelijk je innerlijke wereld. Je ziet niet hoe de wereld is, maar het gedeelte waar jij op focust. Als jij je richt op overvloed en dankbaarheid, dan trek je meer positieve ervaringen aan. En wanneer je denkt in tekorten, dan zie je meer situaties hiervan. Wil je meer leren over de kracht van dankbaarheid? Lees hier verder.

‘’Wij ervaren niet het leven, maar wij ervaren het gedeelte van het leven waar wij ons op focussen.  – Tony Robbins’

Belangrijke eigenschappen van een krachtige mindset:

In dit blog beschreef ik uitgebreid 23 krachtige eigenschappen van mentaal sterke mensen. Veel terugkomende eigenschappen zijn:

• • Eigenaarschap: Ze nemen regie en verantwoordelijkheid voor de uitkomsten van hun eigen leven. Ongeacht de rol die ze daarin hebben gespeeld. In de woorden van Viktor Frankl: ‘Het menselijk gedrag wordt niet bepaald door de omstandigheden die de mensen tegenkomen, maar door de beslissingen die zij zelf nemen’

• • Intentioneel leven: Ze pakken proactief de regie over hun dag/leven; sturend vanuit wat hun leven betekenisvol maakt, en wat zij eruit willen halen. 

• • Groeimindset: Ze focussen zich op kansen, mogelijkheden en kwaliteiten. Daarnaast zien ze ‘fouten’/falen als kansen voor groei en ontwikkeling.

• • Veerkrachtig: Bij tegenslagen, of vervelende omstandigheden zoeken ze actief naar het goede, of vragen ze om hulp. Ze gebruiken de ervaring om tot nieuwe oplossingen en nieuwe manieren van denken te komen.

• • Doelgerichtheid: Ze bezitten de focus om op lange termijn doelen te blijven werken die voor hen betekenisvol zijn.

• • Dankbaar: Ze zijn dankbaar voor hetgeen ze hebben, terwijl ze werken aan wat ze willen. 

• • Optimisme: Het vermogen om het positieve te zien, zelfs in/tijdens moeilijke omstandigheden.

• • Zelfbewustzijn: Een duidelijk inzicht in je eigen sterktes, zwaktes en emoties – en hoe deze zich verhouden tot de wereld.

“Je hebt macht over je geest — niet over gebeurtenissen van buitenaf. Besef dit en je zult kracht vinden.’’ – Marcus Aurelius

Krachtige mindset volgens de stoïcijnen.

Een van de stoïcijnse gedachtegoed is het leren beheersen van aspecten in het leven waar je wél invloed op hebt, en je daar volledig aan toe te wijden. Immers ligt daar je kracht: dat kleine beetje leren beïnvloeden. De stoïcijnen geloofde dat je zelf kunt kiezen of je kansen en mogelijkheden ziet, of obstakels. Het groeien van je mindset ligt in het doen van uitdagende activiteiten. Hier deel ik 6 stoïcijnse mindset lessen. Ryan Holiday weet het goed samen te vatten in onderstaande video.

“We behandelen het lichaam rigoureus, zodat het niet ongehoorzaam zal zijn aan de geest” Seneca

Waarom een krachtige mindset belangrijk is?

De essentie van een krachtige mindset in het dagelijks leven ligt in het bewust nemen van de regie over je gedachten, emoties en acties. Kijk even naar de eerdere twee mindsets van Carol Dweck: Geloof jij dat jij regie hebt over jou eigen mindset? En dus de manier waarop jij tegen zaken aankijkt en daarop reageert? Of heb jij het gevoel dat dit ‘vaststaat’, en dat het gewoon gebeurt. Dat je het leven reactief benadert.

“Je brein is het krachtigste wapen dat je hebt. Maar het zal tegen je werken als je het toelaat. Beheers je geest; laat het niet jou beheersen.”- David Goggins.

Hoe dan ook: Het leven kan ons enorm uitdagen en is in sommige gevallen niet eerlijk. De een krijgt meer te verduren dan de ander. Het enige waar je in de meeste gevallen op terug kunt vallen is jouw mindset. Het goede nieuws? Je kunt je eigen gedachten en overtuigingen aansturen. Kies proactief voor dat wat jij wilt aantrekken en geloven over jezelf. Het verhaal dat jij jezelf dagelijks vertelt groeit, en wortelt uiteindelijk in een overtuiging. Wat zou er gebeuren als je 10 jaar lang tegen jezelf zegt dat je niet goed genoeg bent? Juist, dan ga jij je zo opstellen en gedragen. Maar welke ‘jury’ heeft (unaniem) besloten dat dit dé waarheid is waarmee jij je hele leven zal moeten leven? Wie bepaald dit? Niemand anders dan jij bent verantwoordelijk voor je eigen verhaal. De enige persoon waarmee jij je hoeft te vergelijken is de persoon die je gisteren was.

In de woorden van Stephen Covey: Neem verantwoordelijkheid voor je leven en acties. Proactieve mensen begrijpen dat zij de controle hebben over hoe ze reageren op externe gebeurtenissen en kiezen hun reactie bewust, in plaats van automatisch te handelen.’’

Hier geef ik 15 concrete acties voor het ontwikkelen van een krachtige mindset:

Voordelen van een krachtige mindset

Een krachtige mindset biedt dus niet alleen praktische voordelen, maar maakt je dagelijks leven rijker, zinvoller en meer in lijn met je persoonlijke waarden en doelen. Zo ervaar je: 

• • Meer veerkracht: Je kunt beter omgaan met tegenslagen, stress en uitdagingen omdat je focust op oplossingen en groei.

• • Grotere voldoening: Je richt je op persoonlijke ontwikkeling en het najagen van doelen, wat een gevoel van vervulling geeft.

• • Sterker zelfvertrouwen: Door je bewust te zijn van je eigen kracht en het vermogen om te leren, bouw je een positief zelfbeeld op.

• • Meer regie over je leven: In plaats van dat omstandigheden je bepalen, bepaal jij hoe je reageert. Dit leidt tot een gevoel van autonomie.

• • Minder stress en piekeren: Je leert je focus te leggen op wat je kunt beïnvloeden en accepteert wat buiten je controle ligt.

Mentale checklist vragen.

• • Welke mindset heb ik op dit moment (groei vs vast) en welke mindset zou ik graag willen?

• • Welke overheersende gedachten en overtuigingen heb ik? Welke vorm hebben deze (positief/negatief)? En wat is daarvan de impact op mijn leven? Wil ik het verhaal dat ik mijzelf vertel geloven, of transformeren? Overtuigingen ombuigen leer je hier.

• • Hoe reageer ik op stressvolle en of uitdagende situaties?

• • Hoe zou een persoon met een krachtige mindset naar deze situatie kijken en vervolgens reageren?

• • Wat is de meest passende reactie, houding, gedachte en/of overtuiging die ik in deze situatie kan hebben?

• • Welke zienswijze dient mij het meest? 

• • Verdiep je meer in mindset podcast en/of boeken om te leren over mindset, de kracht van onze eigen gedachte, overtuigingen, en het kiezen van eigen percepties. Een investering voor het leven, voor jou.

Mindset boeken tips.

Hier heb ik een lijst vol met mindset boeken staan die kunnen bijdragen aan je persoonlijke ontwikkeling op het gebied van mindset. Drie boeken waarmee je kunt beginnen die ingaan op het ontwikkelen van een sterke mindset en het nemen van eigenaarschap over jouw leven:

Master your mindset: leef je mooiste leven 

Niet te breken – Sander aarts

Extreme ownership: Jocko Willink & Leif Babin.