Mindset eye openers voor 2025.

Aan het einde van ieder jaar reflecteer ik vaak op de dingen die ik gedaan heb. Voor afgelopen periode kwamen daar een aantal mooie inzichten uit die ik graag met je wil delen.

1: Dankbaarheid: de stille kracht van het mooiste leven dat je kunt leiden.

Als er iets is wat ik afgelopen jaar heb geleerd dan is het dat ieder moment zo anders zijn. Je hebt nergens recht op in het leven, en niets had zo moeten zijn. We zijn geneigd om vaak te kijken naar de dingen die ontbreken in ons leven, maar juist die houding maakt dat wij ons ongelukkig voelen. Deze mindset kan onze perceptie negatief beïnvloeden. Voor je het weet ben je altijd aan het jagen naar het volgende ‘ideaalbeeld’; een eindeloze zoektocht naar meer en beter. Ik ben mij de afgelopen jaren gaan beseffen dat dit ten koste gaat van de vele mooie momenten die zich juist op dit moment voor jou afspelen. 

Iedereen van ons wilt uiteindelijk gelukkig zijn, of geluk ervaren. En dat komt volgens David Steindl-Rast voort uit dankbaarheid: 

“If you are grateful, you act out of a sense of abundance, and not out of a sense of scarcity.”

Uiteindelijk is het leven er vóór jou: de goede en slechte momenten. Het hoort erbij. Door een dankbare houding aan te nemen, en te focussen op de fijne dingen die er in jouw leven zijn, train jij je mindset automatisch om hier meer op te focussen. Het gevolg? Je gaat hier meer van zien, en daardoor ook vaker gelukzaligere gevoelens oproepen. Ironisch eigenlijk, want daarvoor hoeft je werkelijkheid dus niet persee verandert te zijn. Het draait allemaal om waar jij je blik op werpt. Een ware eye opener als je het mij vraagt. Waar ik deze gelukzalige gevoelens voorheen vaker via iets materialistisch of bepaald succes verkreeg, hoef ik deze nu nergens anders te zoeken. Het is er al. Stop met zoeken en start met waarderen van dat wat er is. 

Mijn advies: spendeer zoveel mogelijk tijd aan datgene wat er wél is, en wat wél goed gaat. Houd bijvoorbeeld een dankbaarheidsboek bij, of noem iedere dag 3 dingen die je meegemaakt hebt waar je dankbaar voor bent. 

2: Onderzoek wat werkt voor jou en wat je uit het leven wilt halen.

Laatst las ik de volgende uitspraak van Seneca, een oud Romeinse schrijver en stoïcijnse filosoof: 

“If a man knows not which port he sails, no wind is favorable.” 

De dieperliggende betekenis achter dit krachtige citaat is simpelweg het volgende: hebt een visie, vorm een plan, en blijf gefocust op de dingen die er voor jou toe doen in het leven. Leef je niet met bewuste intentie, dan wordt je geleefd en ga je reacief door het leven. Vanuit die positie reageer je op alles wat er gebeurt, in plaats van dat je bewust eigenaarschap en verantwoordelijkheid neemt voor je leven. 

Dingen zullen veranderen in het. Dat hoort erbij. Het leven is een constante stroming van verandering (panta rhei), en je zal daarmee je koers blijvend moeten aanpassen. Maar het is belangrijk om stil te blijven staan bij wat voor jou belangrijke waarden zijn in het leven. Hoe doe je dat?

Door onszelf actief te onderzoeken leren we onszelf pas écht kennen. Wanneer heb jij eens goed de tijd genomen voor jezelf om je eigen normen, waarden, energiegevers, en energiezuigers in beeld te brengen? Door inzicht te verkrijgen in onze drijfveren als mens kunnen we onszelf sturen richting een voor ons zinvol bestaan. 

Ik heb hier enkele jaren voor het eerst bij leren stil staan, en ik moet zeggen dat het heel prettig was om te doen. Door mijzelf beter in kaart te brengen, met mij overheersende gedachte, overtuigingen, gewoontes en zienswijze van de wereld leerde ik mijzelf ook beter begrijpen. En wanneer jij jezelf beter begrijpt en weet welke dingen het leven voor jou waardevol maken, kan je daar ook gerichter naar sturen. Het gevolg? Je kan in je agenda meer prioriteit en ruimte maken voor dit soort zinvolle activiteiten.

Misschien dat jij diep vanbinnen wel vrijwilligerswerk wilt doen, vaker goede gesprekken met vrienden wil voeren, of juist meer de natuur in wilt trekken, of in het weekend graag wat meer gaat sporten. Het is allemaal mogelijk, zolang je het in beeld hebt gebracht en er vervolgens naar handelt. 

Onderstaande vragen kunnen helpen in dit proces.

• Welke overheersende gedachte heb ik als mens? Zijn deze vooral positief of negatief? En waar komen deze vandaan? (is het de waarheid, of heb ik deze gedachte geïnternaliseerd?)
• Welke overtuigingen heb ik als mens? Zijn deze vooral positief, of negatief. En waar komen deze vandaan? (Is het de waarheid, of heb ik deze overtuiging eigen gemaakt)
• Wat zijn passende normen en waarden voor mij als mens?
• Wat maakt mij een gelukkig mens?
• Welke activiteiten dragen bij aan een zinvol bestaan voor mij?
• Waar ik nou echt blij van als mens? 
• Wat geeft mij energie? En wat kost energie?
• Welke activiteiten dragen bij aan een zinvol bestaan voor mij?
• Hoe ziet mijn (gewone) ideale dag eruit? (De wondervraag: durf te fantaseren)

Door voor jezelf in kaart te brengen welke activiteiten bijdragen aan je levensgeluk, kun je hier vervolgens actief naar sturen. Voor mij zijn het vaak terugkerende simplistische dingen die mij de meeste vreugde geven: koffietentjes ontdekken, een wandeling maken, goede gesprekken voeren met vrienden, sporten, lezen, koken, iets nieuws leren (podcast). Iedere zondag plan ik de week vooruit en zorg ik dat een aantal van bovenstaande activiteiten terugkomen in mijn week.

Ernst-Jan Pfauth schrijft op zijn blog meer over intentioneel leven, en heeft daar recent zelfs een boek over geschreven die ik als zeer waardevol beschouw. Het gaat verder op bovenstaande thema’s. Check het hier! 

3: Durf ruimte te maken voor datgene wat ertoe doet voor jou.

Nog steeds geven veel mensen aan het idee te ervaren geleefd te worden. Van het ene (verplichte) evenement, naar het andere. Tussendoor nog even werken, de sociale ‘verplichtingen’, en voor je het weet is de week alweer voorbij. Het weekend? Daar heb je nauwelijks tijd voor gehad. Want je was druk. De eerste vraag die ik mijzelf in dit soort momenten regelmatig stel is de volgende: Ben ik druk, of doe ik druk? Want uiteindelijk plan je veel activiteiten zelf in, of geef je toestemming voor jouw persoonlijke tijd. Onthoud: er zijn oneindig veel dingen die je kunt doen, maar uiteindelijk ben jij verantwoordelijk voor wat je doet. Past iets niet dan heb je altijd nog de optie om je eigen grenzen te trekken. Je bent nergens toe verplicht. Het maken van een keuze is daarin erg belangrijk. Uiteindelijk draag je zelf de regie en verantwoordelijkheid voor je eigen agenda. 

Een handige manier om hier proactief mee om te gaan is om aan het einde van de week alvast vooruit te plannen. Geef activiteiten die jou blij maken of een zingevend gevoel geven prioritiet. Plan daaromheen je verplichtheden als mens in. Op deze manier heb je hoe iedere week ook loopt altijd een aantal ankerpunten die je een prettig gevoel geven. 

4: Hoe meer voorwaardes je aan jezelf stelt, des te afhankelijker je wordt.

Stel je eens voor dat je dagen/weken precies op een bepaalde manier moet verlopen om je goed te voelen als mens. Dat je een compliment van een ander nodig hebt om je goed te voelen over jezelf, of je een X-aantal keren moet sporten per week, of een x aantal uren moet werken om je productief te voelen, persee 10.000 stappen moet zetten, een bepaald gevoel moet over houden aan je werkdagen, of wat er dan ook afspeelt. Begrijp mij niet verkeerd: het is goed om gedisciplineerd te werk te gaan, en doelen voor jezelf te stellen. Maar wat mij betreft is deze stricte manier van omgaan met jezelf vaak te verwarren met de wat gezondere discipline van de mens. Het enige verschil daarbij is het behoud van flexibiliteit. Durf mee te bewegen met de stroming van het leven. Net zoals je in de zomerperiode automatisch meer energie hebt (meer zonlicht), heb je dat in de winterperiode minder (minder zonlicht, meer binnen zitten). Gebruik je routines vóór jou, in plaats van tegen jou. Door er een voorwaarde van te maken, om een goed gevoel over te houden aan je dag, zorg je er inherent voor dat het jou gevangen maakt. Je hebt op dat moment iets buiten jezelf nodig om jezelf goed te voelen. Verminder het aantal voorwaardes voor jezelf.

5: Hoe meer opties je jezelf geeft, hoe meer je in je hoofd gaat zitten analyseren en keuzes veroordeelt.

Een hele bijzondere ontdekking waar ik laatst achterkwam. Al jaren at ik ongeveer hetzelfde ontbijt: havermout, kwark, eiwitpoeder, beetje water, appel, zout, hele boel mengen met een cappucino óf at ik 2-3 boterhammen met kaas, kipfilet/ham, tomaat, komkommer, sri racha. Pas toen ik mijzelf als doel stelde om wat meer aan te komen, en dus meer te eten, begon ik veel bewuster na te denken over alle ontbijtmogelijkheden die er waren. Ik googelde mijzelf suf om te kijken naar de verschillende eiwitrijke/gezonde opties. Door deze zoektocht, en het feit dat ik meer ging eten, was ik automatisch ook méér bezig met de keuzes omtrent het eten. Gevolg? Ik had voor mijzelf in mum van tijd van het ontbijt een complex arsenaal aan keuzes gemaakt. Doordat de keuze opties zo groot waren begon ik elke dag meer en meer tijd kwijt te raken aan de ‘perfecte’ keuze en de gevolgen daarvan. Daarmee raak je op een gegeven moment in beslag genomen, en schiet je je doel voorbij. 

‘’Je bent veel meer tijd bezig met het analyseren van je opties en de effecten daarvan, dan het daadwerkelijk ondernemen van actie.’’

Ik geloof dat hier een belangrijke leerles in zit verschoven, die je parallel kunt trekken aan veel levensgebieden. Hoe vaak komt het niet voor dat je jezelf eindeloos veel keuzes geeft? 

Enkele voorbeelden:

• Welke film zou ik vanavond eens kijken? (Eindeloos scrollen op verschillende platforms)
• Welke kleding doe ik vandaag aan?
• Welke oefeningen doe ik in de sportschool? (Als je geen schema hebt)
• Hoe ga ik mijn vrije dag besteden? Zou ik X, Y, of Z doen.
• Welke bank of keuken neem ik voor het nieuwe huis?

Bottom line: als je iets wilt, zou je meer de focus moeten verleggen op het doen. Het bieden van teveel aan keuzes maakt dat je niet meer kunt kiezen. 

Het analyseren van verschillende opties brengt je uiteindelijk nergens. Ik zou zeggen: limiteer je keuzes eens voor een bepaalde tijd, en zorg dat hetgeen je wilt doet je met 100% aandacht doet, alsof het je enige keuze is. Ongeacht of het uiteindelijke de beste keuze is of niet. Je zult merken dat dit een heel prettig gevoel geeft. Net zoals met fitness: er zijn talloze workout varianten beschikbaar. Uiteindelijk werkt het schema het beste die je consistent met plezier kunt volhouden, en daardoor progressie maakt. En mocht het toch niet de beste keuze zijn? Dan kun je altijd je pad nog wijzigen, maar je hebt ten minste gekozen. 

6: Het leven dat je leidt is de les die je biedt: je bent wat je doet.

Veel mensen praten over hun eigen normen en waarden, wat ze belangrijk vinden in het leven, en hoe ze bepaalde dingen willen aanpakken. In hun hoofd hebben ze een visie op het leven, maar die loopt niet altijd synchroon met wat ze daadwerkelijk laten zien. Marcus Aurelius weet het heel treffend te brengen: “Verspil geen tijd meer met het beargumenteren van wat een goed mens zou moeten zijn. Wees er zelf een.”

Richt je aandacht op datgene wat je vandaag kunt ondernemen om één stapje dichterbij de persoon te komen die je wilt zijn. Vanuit onvoorwaardelijke positie bouwen aan jezelf. Want de realisatie dat je al goed genoeg bent zoals je bent, kan misschien al bevrijdend genoeg werken. De hele wereld is in rep en roer van de drang om jezelf continu te moeten ontwikkelen. Dat is in mijn optiek een taaie, want daarmee blijf je eigenlijk zeggen dat de huidige versie van jezelf niet goed genoeg is. Dat kan gevoelens van leegte ofroepen, of een eindeloze zoektocht naar ‘de beste versie van jezelf’. Doe het vanuit een onvoorwaardelijke, zelf liefhebbende positie. Maar wees niet bang om voor jezelf een aantal waarden te kiezen waar je naar streeft voor te leven. 

Mark Tuitert heeft een fijne podcast opgenomen met Ryan Holiday over het stoïcisme en de waarde daarvan voor ons leven. Zeker interessant om hier eens naar te luisteren

7: Je hebt controle over je houding, niet over externe gebeurtenissen.

Het lezen van verschillende materie van de stoïcijnen (Marcus Aurelius, Seneca, Epictetus) heeft mij een ding laten beseffen: Wij maken ons vaak enorm druk over dingen waar we in feite helemaal geen invloed op hebben. Of het nu alledaagse activiteiten zijn die te maken hebben met interpersoonlijke relaties, of dat het (externe) gebeurtenissen zijn waar we mee te maken krijgen. In veruit de meeste gevallen gebeurt iets gewoon en dat is het. Het leven houdt geen rekening met de impact die deze verandering kan hebben op je gemoedstoestand. Hoe kan je daar dan mee dealen?

Ik heb over de jaren geleerd om de zaken te beheersen die je kunt beheersen. Dat komt op het volgende neer:

Hoewel dat deze gebeurtenissen vaak vervelende gevoelens oproepen zoals: woede, frustratie, verdriet en teleurstelling, zijn het vaak juist onze gedachte over deze gebeurtenissen die de pijn groter maken. Het is heel gezond om deze emoties te voelen en te delen met je naaste, er is tenslotte wat gebeurt. Maar uiteindelijk is het onze perceptie dat maakt in hoeverre wij ons laten beïnvloeden door deze gebeurtenissen. Door actief onze eigen houding te kiezen in bijvoorbeeld tijden van tegenslag, merk je dat je eigenlijk veel meer invloed hebt dan je denkt. Jij bepaalt namelijk in welke mate een gebeurtenis jou daadwerkelijk uit balans zal brengen of niet. Blijf je positief: denken in mogelijkheden, oplossingen en verleg je je aandacht naar zaken die je wél kunt doen? Of blijf je in je hoofd vechten tegen het onvermijdelijke/ nog lang kauwen over die ene vervelende situatie op het werk. 

Ik ben inmiddels 27 jaar en besef mij zeker de laatste periode dat ook ik niet onsterfelijk ben, terwijl ik mij wel heel lang zo gedragen heb. Ieder moment kan je laatste zijn, en het is zeker geen feit dat je opa/oma wordt en nog lang en gelukkig zal leven. Kies dan ook NU voor de houding die je in ieder gegeven situatie het meeste zal opbrengen. Want waarom zou je jezelf bovenop de gebeurtenissen extra pijnigen met vervelende gedachtes en of een houding die niet behulpzaam is? Daar ligt jouw regie en verantwoordelijkheid. Stephen Covey heeft hier ook veel over geschreven in termen van ‘de cirkel van invloed’. Meer lezen en leren hierover? Doe dat hier!

8: Stop met zoeken naar geluk op dezelfde plek waar je het bent kwijtgeraakt.

Laat los wat je niet langer dient en elimineer zelfverzorgende stressoren. Wie altijd opzoek is naar geluk zal het niet vinden, terwijl diegene die zich er niet druk om maakt vaak tevredener is met wat hij of zij heeft. De kunst is om voor jezelf in kaart te brengen welke zaken je ongelukkig maken, en daar vervolgens iets mee te doen. 

9: Het enige moment dat telt is nu in het heden.

Het leven is niet bedoeld om jezelf continu te veroordelen, of jezelf te kleineren. Strict te zijn op jezelf (ben ik wel goed genoeg, hoe kom ik over). Nee, het is om geleefd te worden. Herinneringen te maken. Bijzondere ervaringen mee te maken. Mooie, diepe, gesprekken te voeren met je naaste en dierbare. Prioriteit te geven aan datgene wat voor jou belangrijk is. Het goede te doen als mens, en jezelf dienstbaar op te stellen.

Als mens zijn we geneigd om continu in een staat te leven waarin we of bezig zijn met wat er in het verleden allemaal gebeurd is (of juist niet) en wat anders had gekund, of wat er in de toekomst nog voor ons ligt met onze wensen en verlangens. Daarmee gaan we voorbij aan het enige kostbare moment dat we hebben: het hier en nu. In het boek de kracht van het nu beschrijft Eckhart Tolle waardevolle inzichten op dit gebied. De mens bezit de kracht om zijn aandacht te beperken tot het heden, waardoor vele stressoren verdwijnen. Ik heb hier een blog aan toegewijd en deel daarin 5 lessen voor een bewust en gelukkig leven. Lees hier meer over de kracht van nu.

10: Waar je op mikt is hoe de wereld zich tot jou manifesteert.

Deze uitspraak komt van befaamde canadese psycholoog Jordan Peterson en refereert naar het vermogen van de mens om zelf zijn doelen, normen en waarden te kiezen. Uiteindelijk bepaalt het leven niet hoe jij je voelt, maar de manier waarop jij je leven inricht. Kies dus verstandig welke zaken jij prioriteit geeft in het leven. En overweeg voor jezelf ook om actief op zelfonderzoek te gaan: Is hetgeen wat je na streeft écht voor jou bedoeld?

We denken dat we meer vrije tijd nodig hebben, meer geld, status, of macht. Maar uiteindelijk ligt ware geluk besloten in jouw perceptie van zaken. Dat verklaard waarom de rijke man arm kan zijn, en de arme man rijk. Volgens de Westerse wereldbeelden is iemand die veel geld heeft per definitie succesvol. Maar volgens welke maatstaven? Want misschien heeft hij wel veel geld, en lijkt het alsof zijn leven perfect is…. Maar: werkt hij meer dan 60h per week, heeft hij geen of weinig vrije tijd over, weinig sociale contacten, geen of slechte relaties met familieleden. Als dat het waard is vanuit je eigen waarde om voor te leven: perfect! Maar ik geloof dat veel mensen het graag anders zien.

De vraag die mij de laatste tijd veel bezighoudt: wat is voor jou belangrijk en welke prijs ben je bereid om daarvoor te betalen? 

Niemand kan voor jou bepalen wat ertoe doet in dit leven. Het nastreven van een succesvolle werkcarrière, het schrijven van een eigen boek, het ruimte maken in je werkrooster voor vrijwilligerswerk, maandelijks geld doneren, sportieve ambities najagen, een steunpilaar zijn voor je familie en vrienden. Welke rol je ook oppakt: waar je op mikt, is hoe de wereld zich tot jou manifesteert. En de daarbij horende uitdagingen krijg je ook in proporties van je zelfgekozen wereldbeeld. Jordan Peterson geeft daarover een hele mooie lecture. Als je interesse hebt: bekijk het hier

Iemand die veel sportieve ambities wilt najagen zal enorm teleurgesteld worden van een blessure van 3 maanden, terwijl iemand die vooral gefocust is op het werken aan zijn succesvolle werk carrière nog steeds zijn ontwikkeling kan waarborgen. Waar iemand op het werk daarentegen weer veel stress, of niet gauw een promotie krijgt, kan deze persoon snel gefrustreerd raken. Iemand die zich vooral wilt bekommeren om zijn medemens via het doen van vrijwilligerswerk, zal zich weer minder bezighouden met deze strijd (maar andere uitdagingen kennen). Iedere rol kent zijn eigen mooie kanten en problematieken. Kies wijs, en kies voor jezelf. Want door als eerst te onderzoeken wat voor jou past, zorg je ook goed voor de ander. Niets is mooier dan de puurste en meest authentieke versie van jezelf zijn.